Met name in de lokale overheid zag je afgelopen jaren de trend van de ‘doe-het-zelf uitwijkvoorziening’. Een groeiend aantal gemeenten koos ervoor om zelf uitwijkvoorzieningen te exploiteren. Hetzij in eigen beheer, hetzij in een constructie met buurgemeenten. Een goed uitgewerkte business case of een wankele redenatie?
Een uitwijkvoorziening bij een professionele leverancier vraagt een jaarlijkse investering. De leverancier verzorgt voor die vergoeding de benodigde middelen en de gewenste dienstverlening bij een calamiteit. Wanneer die calamiteit echter uitblijft - en dat hopen uiteraard alle partijen - wordt het rendement van de voorziening maar moeilijk zichtbaar voor het hoger management . Het blijft dan beperkt tot ‘een zekerheidsgevoel’, een verzekering. Ingegeven door bezuinigingen lijkt de gedachte van het zelf doen op het eerste gezicht plausibel.
Kort door de bocht
‘We zetten op een andere locatie een stel schijven neer en repliceren de virtuele servers. Zo kunnen we altijd over de machines beschikken…’ Een idee dat wordt gevoed door het feit dat de benodigde investering in hardware en dataverbindingen steeds beperkter wordt en technologieën het steeds eenvoudiger maken om een kopie van de data extern veilig te stellen. Deze redenatie achter een doe-het-zelf uitwijkvoorziening is echter erg kort door de bocht.
Een uitwijkvoorziening is immers meer dan het veiligstellen van data. Die veiliggestelde data moet bijvoorbeeld ook ontsloten worden. Daar is een vervangend serverpark voor nodig dat is afgestemd op de primaire omgeving. Dat wil zeggen qua specificaties, maar ook qua versie van het operating system en de drivers. Die vervangende systemen moeten zich in een passend geconditioneerde accommodatie bevinden, op voldoende afstand van de primaire omgeving. Daarbij zijn ook vervangende werkplekken nodig, zodat de centrale medewerkers van de organisatie ook echt snel weer aan het werk kunnen.
Als er dan daadwerkelijk nood aan de man is, zijn er personen nodig - ook zaterdagnacht om twee uur - met kennis van en ervaring met het operationeel maken van de systemen. En vooral, het tackelen van de eventuele problemen die ontstaan. De applicaties worden immers geconfronteerd met totaal andere omgevingen, adresseringen, routeringen en koppelingen. Het is dan ook belangrijk om een gedegen draaiboek op te stellen en te onderhouden. Omdat de it-omgeving dynamisch is, is het ook belangrijk om de uitwijk periodiek te testen en het draaiboek te onderhouden.
Je ziet helaas maar zelden dat al deze aspecten voldoende aandacht hebben gekregen binnen de doe-het-zelf uitwijkvoorziening. Velen reiken niet verder dan het beschikbaar hebben van de technische componenten en zijn dan ook niet meer dan een wassen neus. Bij de eerste de beste 'heat in the kitchen' blijft er weinig van over.
Eerlijke vergelijking
De trend van de doe-het-zelf uitwijkvoorziening lijkt zich te keren. Om politieke en praktische redenen komt men vaak terug op de eerdere beweging . Ook komen veel gemeenten tot inzicht dat het realiseren van een uitwijk een specialisme is en dat de basis van de eigen voorziening te smal is. Bovendien kan een professionele leverancier de kosten verdelen over zijn klanten, waardoor de externe uitwijkregeling in een eerlijke vergelijking verrassend vaak overeind blijft.
Een eerlijke vergelijking, dat zou de basis moeten zijn voor de keuze van het zelf doen of het uitbesteden. Een vergelijking waar alle aspecten in zijn meegewogen. Of, om in lijn met de titel af te sluiten; maak van een uitwijkvoorziening geen gok!
