radarsysteem defensie
Veel politieke partijen besteden in hun verkiezingsprogramma aandacht aan Defensie en ict. Ze willen dat Nederland betere bescherming geniet tegen cyberaanvallen en vinden dat de budgetten voor het wapenen van de vitale ict-infrastructuur omhoog moeten. Het cyberleger rukt op.
Dat blijkt uit het doorspitten van de programma's van de partijen deelnemen aan de Tweede Kamerverkiezingen. Twaalf van de 37 partijen (zie kader) spreken zich uit over Defensie en ict en het opvoeren van de digitale slagkracht van ons leger.
De partijen die Defensie en de aanpak van cybercrime noemen, zijn het er unaniem over eens dat er meer geld moet naar de digitalisering van het leger. Ook de inzet van cyberreservisten is een terugkerend onderwerp. De partijen zien de tijdelijke inzet van burgers met veel ict-kennis als belangrijke oplossing voor het gebrek aan ict-expertise bij defensie. Ook de roep om meer regelgeving rondom cyberaanvallen en digitale bewapening (terug-hacken) komt meerdere keren terug.
Met name de partijen aan de rechterflank van het politieke spectrum zien ict-investeringen in cyberveiligheid als kans om via Defensie-orders de economie aan te zwengelen. Door opdrachten te gunnen aan Nederlandse bedrijven en startups moeten de vaak grote investeringen in Defensie-tech terugvloeien in de Nederlandse economie, is de gedachte.
Cyber warfare focus
Grote bestaande partijen als de VVD, PVV, D66, CDA en GroenLinks nemen standpunten in over cybercrime en Defensie. Maar ook nieuwkomers zoals Volt en Vrij en Sociaal Nederland (VSN) spreken zich uit.
Volt ziet Europese samenwerking als belangrijkste wapen tegen internationaal georganiseerde internetcriminelen en partijen die digitaal grote schade aanrichten. ‘Tegen die dreigingen zullen we ons beter moeten wapenen. Hiervoor zal extra geld worden vrijgemaakt.’
VSN schrijft in haar programma dat Defensie een ‘cyber warfare focus’ moet hebben. Een term die ook door Lijst30 wordt gebruikt. VSN stelt dat de krijgsmacht actief moet zijn in cyber en technologie en dat expertise uit het veld en ict-kennis ‘essentieel’ is voor medewerkers bij Defensie. De partij wil dat het leger geen humanitaire missies meer uitvoert, maar zich alleen nog richt op defensieve taken en het verzamelen van inlichtingen.
Ethiek
De SGP neemt uitgebreide standpunten in over Defensie en cyber. Tot aan de bewapening van bepaalde type drones aan toe. Waar andere partijen voor de regulering van digitale oorlogsvoering wijzen naar verdragen, neemt de partij van Kees van der Staaij een duidelijk ethisch standpunt in: ‘Het is niet aan software en algoritmen om de trekker over te halen’.
Volgens de streng-christelijke partij moet Nederland het voortouw nemen bij het bepalen van internationaalrechtelijke kaders over zinvolle menselijke betrokkenheid bij inzet van (dodelijk) wapengeweld door bijvoorbeeld drones of cyberwapens. ‘De mens moet in de zogenoemde ‘observeer-oriënteer-beslis-acteer’-cirkel blijven', stelt SGP.
Lees ook