De Belastingdienst heeft 203 miljoen euro besteed aan een mislukt automatiseringsproject. Het gaat om de bouw van ETPM, een centraal systeem voor het innen van alle belastingen en het uitbetalen van toeslagen, voorschotten en verrekeningen. De fiscus besloot begin 2014 om te stoppen met de ontwikkeling van ETPM. Al in 2009 werd overwogen om de ontwikkeling van het systeem te staken. Dat blijkt uit interne documenten van de Belastingdienst die in handen zijn gekomen van NRC Handelsblad.
Volgens het dagblad gaat het om één van de grootste automatiseringsprojecten binnen de rijksoverheid van de afgelopen tien jaar. 'Het gaat om jaarlijks meer dan 260 miljoen transacties ter waarde van tweehonderd miljard euro. ETPM wordt nu wel gebruikt, maar voor een miniem deel van het totaal aantal transacties; nog geen 1 procent, zeggen bij het project betrokken bronnen. Volgens de Belastingdienst verwerkt het systeem 3,5 procent van de totale geldstroom.'
Volgens de documenten die in handen zijn van NRC, bestaan sinds het begin van het project in 2005 al zorgen over de technisch haalbaarheid. 'Bij aanvang al waren er substantiële twijfels over of de gekozen software wel goed zou werken op de IBM-mainframes van de Belastingdienst en zou kunnen omgaan met het grote aantal transacties dat de dienst jaarlijks verwerkt, zo blijkt uit interne documenten. Nadat het project een jaar draaide, vroeg de leiding van het team dat het systeem moest invoeren zich intern af of het nog wel 'in control' was.'
Volgens het dagblad is het project begin 2014 in relatieve stilte beëindigd. 'In een interne blog op 10 april 2014 voor Belastingdienst-medewerkers, waarin hij het stoppen met ETPM toelichtte, schreef directeur Belastingen Hans Blokpoel dat er in 2010 al 'serieuze zorgen' over het systeem waren. Na onderzoek bleek eind 2013 dat het nooit goed zou komen met het systeem. Blokpoel schrijft: 'De hoeveelheid maatwerk die nodig zou zijn om het ETPM in gebruik te nemen, bleek enorm en niet beheersbaar te maken.'
'Kleinere stappen'
Staatssecretaris Wiebes heeft schriftelijk gereageerd op Kamervragen over het gestaakte project. Hij schijft: 'Hoewel het ETPM-systeem bij zo’n twintig belastingen functioneert, bleek in 2010 dit voor de massale inningsprocessen niet het geval. Het systeem heeft de belastingdienst wat dat betreft niet gebracht wat ze had gehoopt. De Belastingdienst heeft van deze invoering geleerd. Sinds 2010 wordt gewerkt met kleinere stappen voor onderzoek, ontwikkeling en implementatie. Feit blijft dat invoering van dit soort systemen kwetsbaar is. Niet voor niets ben ik in de brief over de stand van zaken bij de Belastingdienst die onlangs naar de Kamer gestuurd is, zo nadrukkelijk ingegaan op ict-vraagstukken.'
Daarmee doelt Wiebes op een brief van eind mei 2014. Daarin schrijft hij dat de processen en ict van de Belastingdienst flink op de schop gaan.
Lees ook