Bij de waterschappen is toenemende kritiek te horen op het plan voor de doorstart van de collectieve ict-organisatie Het Waterschapshuis (HWH), dat uit de koker komt van het algemeen bestuur en de Stuurgroep HWH 2.0. Zo hebben de waterschappen Regge en Dinkel en Velt en Vecht een tegenonderzoek laten uitvoeren door René Veldwijk van Ockham Consulting Partners uit Vianen. Die veegt de vloer aan met de bevindingen van het strategisch Gartner-rapport dat de basis vormt voor het HWH 2.0. Deze waterschappen eisen dan ook dat er naar alternatieven, zoals regionale ict-samenwerkingen, wordt gekeken.
Uit openbare stukken van het waterschap (zie 'meer informatie' onderaan) blijkt dat, op initiatief van de VVD-fractie in het algemeen bestuur van het waterschap Regge en Dinkel, een second opinion is gevraagd door het dagelijks bestuur aan René Veldwijk. Deze adviseur is bekend om zijn kritiek op de ict-projecten bij de overheid en is lid van de klankbordgroep van de Tijdelijke commissie ict van de Tweede Kamer. Aanleiding voor het tegenonderzoek is het in de ogen van Regge en Dinkel, inmiddels gesteund door waterschap Velt en Vecht waarmee het wil fuseren, eenzijdige voorstel van het dagelijks bestuur van het Waterschapshuis.
Die kiest, gesteund door een stuurgroep die adviseert over de nieuwe koers, voor het 'scenario 3', waarbij HWH 2.0 een facilitair ict-bureau wordt met een regierol voor de ondersteuning van een aantal collectieve zaken, zoals standaarden en de inkoop van ict-licenties, en advisering. De meeste facultatieve programmataken die Het Waterschapshuis nu nog uitvoert worden in dit plan afgestoten en verdeeld over individuele waterschappen, een marktpartij, de Unie van Waterschappen en Rijkswaterstaat.
Geen vernieuwing
De stuurgroep en het algemeen bestuur van Het Waterschapshuis hebben ter ondersteuning van deze keuze Gartner een rapport laten opstellen over het ombouwen van Het Waterschapshuis tot een regie-organisatie. Opmerkelijk is dat in dit rapport andere scenario's niet of nauwelijks zijn uitgewerkt. De waterschappen Regge en Dinkel en Velt en Vecht hebben in een brief aan het dagelijks bestuur aangegeven dat zij deze nieuwe koers niet onderschrijven. Zij vinden dat de scheiding van collectieve en facultatieve taken arbitrair is en in de praktijk zal leiden tot onduidelijkheden en problemen.
Ook menen zij dat de nieuwe opzet van HWH 2.0 slechts een verschuiving betekent van het huidige takenpakket van Het Waterschapshuis, maar dat er geen grondige vernieuwing wordt doorgevoerd die zorgt voor een betere en goedkopere ict. Sterker nog, de waterschappen vrezen voor toenemende ict-kosten omdat de gevolgen van de veranderingen onduidelijk blijven.
Toegevoegde waarde?
De bezwaren van de twee waterschappen zijn gestut door het onderzoek van René Veldwijk met als veelzeggende titel 'Vragen bij het Waterschapshuis 2.0'. Hij laat geen spaan heel van het Gartner-onderzoek. Kern van de kritiek is dat er zoveel aspecten rond de transitie van Het Waterschapshuis onderbelicht of onuitgewerkt blijven, dat het niet mogelijk is om op basis van dit rapport een weloverwogen besluit te nemen. Doordat de nadruk zo sterk op 'scenario 3' is komen te liggen krijgen veel waterschappen ook het gevoel dat zij een bepaalde richting op worden gestuurd.
De waterschappen Regge en Dinkel en Velt en Vecht wijzen er bijvoorbeeld op dat er geen aandacht is voor de succesvolle samenwerking tussen waterschappen op kleinere, regionale schaal. Zo maken deze twee waterschappen deel uit van Rijn-Oost, een samenwerkingsverband van zes waterschappen waarbinnen ook een aantal ict-taken wordt uitgevoerd, zoals belastingondersteuning en het beheer van een gezamenlijk contentmanagementsysteem. Volgens deze waterschappen moet veel scherper in beeld worden gebracht wat nog de collectieve toegevoegde waarde van een Waterschapshuis zou kunnen zijn, afgezet tegen dit soort lokale ict-samenwerkingen tussen waterschappen, gemeenten en marktpartijen.
Vergaderingen
Op de algemene bestuursvergaderingen van 15 en 16 oktober aanstaande van Velt en Vecht en Regge en Dinkel komen de standpunten van de waterschappen en het onderzoek van Veldwijk nog aan de orde.
Op de bestuursvergadering van Het Waterschapshuis van 11 november 2013 zal een besluit worden genomen over HWH 2.0. Tijdens deze vergadering zullen afgevaardigden van Regge en Dinkel en Velt en Vecht hun standpunt toelichten. Ook zullen naar verwachtingen andere waterschappen nog van zich laten horen. Ingewijde bronnen schatten in dat momenteel eenderde van de 25 waterschappen voor het behoud van een gemeenschappelijke ict-organisatie is, eenderde het nog niet weet en eenderde tegen is.
Lees ook