D-Day voor grote online-platforms: DSA geldt voor hen

Vanaf vandaag moeten de 19 grootste online-platforms, waaronder Apple, Google, Meta, AliExpress en Booking.com, voldoen aan strenge eisen van de Digital Services Act (DSA). Dit omvat de aanpak van illegale inhoud, desinformatie en verbeterde transparantie bij online-adverteren. Het toezicht is alleen nog niet goed geregeld.

In eerste instantie gelden de regels alleen voor de negentien grootste digitale diensten die in de EU beschikbaar zijn. Gemiddeld hebben zij meer dan 45 miljoen actieve gebruikers. Deze techbedrijven moeten jaarlijkse beoordelen aan welke fundamentele risico's van schadelijke onlinepraktijken hun platforms blootstaan en wat ze daartegen doen. Ze worden ook gecontroleerd op de gebruikte algoritmes. Bij niet-naleving kan de Europese Commissie boetes tot zes procent van de wereldwijde omzet of dwangsommen tot vijf procent van hun gemiddelde dagelijkse inkomsten opleggen.

Vanaf februari 2024 strekt DSA zich uit tot andere onlinediensten, zoals cloudaanbieders, internetproviders, marktplaatsen, sociale netwerken, reserveringssites en zoekmachines.

Toezicht

Het is de bedoeling dat de Europese Commissie vanaf 25 augustus 2023 toezicht houdt op naleving door de negentien grootste platforms, die zelf voor dit toezicht betalen. De afzonderlijke lidstaten zijn verantwoordelijk voor het toezicht op de overige onlinediensten.

Het toezicht is echter nog niet goed geregeld in Nederland. Consumenten en bedrijven kunnen voorlopig niet terecht bij de Autoriteit Consument & Markt (ACM) bij klachten over de platforms die onder toezicht staan. Het ontwerp van de Nederlandse wet ter uitvoering van de DSA is namelijk nog niet verder gekomen dan de fase van consultatie. Omdat de benodigde uitvoerings- en handhavingstoets nog niet is afgerond, kan het nog geruime tijd duren voordat deze wet van kracht wordt.

Voor het toezicht kunnen overheden volgens DSA gebruikmaken van zogeheten trusted flaggers, organisaties met aantoonbare expertise op het gebied van beoordeling van bepaalde typen content, zoals kinderporno. Meldingen van zo'n organisatie moeten door platforms en hosters met voorrang worden behandeld.