Equihold en Capgemini schikken niet

Even leek een schikking in zicht. Maar na kortstondig beraad kwamen Equihold en Capgemini er toch niet uit, gisteren in de rechtbank in Amsterdam. De rechter verwacht nu vonnis te vellen op uiterlijk 25 mei aanstaande. Het kan om een tussenvonnis gaan waarbij een externe deskundige wordt benoemd om de kwaliteit van de door Capgemini ontwikkelde software te onderzoeken. Equihold stelt de automatiseerder namelijk aansprakelijk voor het mislukken van het bouwen van een sportinformatiesysteem.

De rechter stuurde aan het eind van de zitting op een schikking aan. Hij wees er op dat er bij beide kampen risico's liggen omtrent het juridisch gelijk krijgen van hun aangevoerde stellingen. Zo vindt Capgemini dat Equihold gedurende het traject en Kenneth Berkleef na afloop te laat zijn met klagen. Maar, zo stelde de rechter, de jurisprudentie rond de klaagplicht en leveranciers is complexer geworden, waardoor het niet meer zo is dat niet tijdig klagen over de prestaties van een leverancier automatisch betekent dat een klacht niet meer geldig is.

Ook gaf de rechter Berkleef mee dat het niet makkelijk is om aan te tonen dat het exoneratiebeding (de vrijwaringsclausule bij schade in het contract), waar Capgemini zich op kan beroepen, niet op gaat omdat dit beging in dit project naar de maatstaven van redelijkheid en billijkheid onaanvaardbaar zou zijn. Pas als dit beding niet op gaat, kan Berkleef schadevergoeding eisen. Bovendien is er bij dit beding een maximale schadevergoeding van 1,25 miljoen euro opgenomen, dat in schril contrast staat met de 43 miljoen die Berkleef aan schade en gederfde inkomsten claimt.

Knopen tellen

De rechter vroeg beide partijen hun knopen te tellen en te overleggen over een minnelijke schikking met als uitgangspunt die 1,25 miljoen 'plus opslag'. Berkleef en Capgemini kwamen er opnieuw niet uit, er zijn al eerdere pogingen geweest, waarbij ook meespeelt dat de belangen van de curator van Equihold (met huisbankier Rabobank als grootste schuldeiser) meespelen.

Nu de schikking niet is gelukt trekt de rechter twaalf weken uit om tot een oordeel te komen in deze zaak. Dat kan ook een tussenoordeel worden; de advocaat van Berkleef vroeg in zijn pleidooi om de inschakeling van een onafhankelijke partij die nogmaals de kwaliteit van de geleverde software gaat onderzoeken. Beide kampen hebben de software door diverse partijen laten onderzoeken. Daar waar Berkleef vindt dat hem belabberde software is geleverd, meent Capgemini dat de softwarecode van marktconforme kwaliteit is.

Echec

De oud-eigenaar van het failliete softwarebedrijf Equihold, Kenneth Berkleef, startte op 28 mei 2014 een procedure tegen Capgemini Nederland waarin hij 43 miljoen van de ict-dienstverlener eist. Capgemini was in het verleden verantwoordelijk voor de oplevering van het softwarepakket 1-2Focus voor Equihold. Met dit systeem zouden sportclubs inzage kunnen krijgen in de prestaties van hun sporters. Er kwam echter geen goed werkend pakket van de grond, waardoor het project spaak liep. Gevolg: potentiële klanten, met name uit de voetbal- en hockeywereld, haakten af. Equihold kwam in geldnood en werd 21 februari 2013 failliet verklaard.

Nadat partijen elkaar al de afgelopen anderhalf jaar schriftelijk van repliek en dupliek hadden gediend was er op 2 maart 2016 dan eindelijk een zittingsdag. Bedoeld als een mogelijkheid om nog eens mondeling pleidooi te voeren. De raadsman van Berkleef benadrukte daarin nogmaals dat de door Capgemini ontwikkelde software van bedroevende kwaliteit was, aan de hand van diverse onderzoeken van deskundigen. Ook wees de advocaat er op dat Capgemini niet heeft ingegrepen op het ontwikkelingstraject, terwijl het bedrijf daarin een vetorecht zou hebben gehad.

Slechte opdrachtgever

Voor Capgemini had de mondelinge toelichting in de rechtszaal niet gehoeven, zo verklaarde een van de advocaten van de it-dienstverlener. Tekenend was dan ook dat er geen directeuren van de Nederlandse organisatie aanwezig waren; de afvaardiging bestaande uit een juridisch adviseur, een aantal medewerkers die bij het project verbonden waren en een paar experts van SIG (Software Improvement Group) die de software hadden onderzocht, volstond kennelijk in de ogen van het automatiseringsconcern.

De verdediging van Capgemini bleek dan ook in hoofdlijnen niet af te wijken van de eerdere aangevoerde argumenten. De it-dienstverlener staat op het standpunt dat Equihold de volledige regierol heeft gespeeld en daarbij slecht opdrachtgeverschap heeft getoond. Daarbij gaat het zowel om het aanleveren van de juiste specificaties, het niet goed testen van geleverde functionaliteit, het te laat goedkeuren van functionaliteit, het stellen van onredelijke deadlines, het steeds stellen van nieuwe eisen en het reeds verkopen van software aan sportclubs terwijl het product nog niet af was. Bovendien kampte Equihold met betalingsachterstanden, zo voerde Capgemini aan.

Volgens een van de advocaten zou Equihold in de veronderstelling zijn dat er een overeenkomst was gesloten voor de ontwikkeling van een kant-en-klaar-softwareproduct met resultaatsverplichting van de kant van Capgemini. Maar het ging juist om een raamovereenkomst waarbij Equihold ict-ontwikkelcapaciteit inhuurde en Capgemini dit in India regelde. Omdat Equihold op een gegeven moment zelf de contacten wilde voeren met India, ontstonden er afstemmingsproblemen.

Heien met chocola

Voor deze zienswijze stak de rechter echter een stokje. Hij wees er op dat de klacht van Berkleef is dat hij software heeft gekregen waarvan de kwaliteit zo bedenkelijk is dat de daaruit voortkomende functionaliteit niet of nauwelijks werkte. Of deze klacht terecht is, is een van de kernpunten van de rechtszaak. Daarnaast speelt ook de vraag mee wie de leiding had over het ontwikkeltraject. Beide partijen wijzen daarbij naar elkaar.

De rechter merkte wel op dat als Capgemini zegt dat het opdrachtgeverschap in zijn geheel bij Equihold berustte er natuurlijk ook sprake moet zijn geweest van goed opdrachtnemerschap. Hij maakte een vergelijking met een aannemer die de opdracht voor het bouwen van een huis aanneemt, terwijl hij weet dat de opdrachtgever heipalen van chocolade heeft laten plaatsen. Dan mag je van een aannemer verwachten de opdrachtgever op de hoogte te stellen dat er bij oplopende temperaturen problemen in het fundament van het bouwwerk gaan ontstaan. Het komt er op neer dat, ook al vindt Capgemini dat alle schuld van Equihold ligt, het bedrijf als deskundige automatiseerder de plicht heeft in een ontwikkeltraject op te treden als de basis niet goed blijkt te zijn.

SIG spreekt zich tegen

Saillant is nog de rol van SIG. Capgemini heeft SIG in de arm genomen om de kwaliteit van de software te meten; volgens een eigen methodiek is de geleverde software marktconform. Daarbij sprak het SIG bevindingen van de door Berkleef gebruikte onderzoekers tegen, waaronder het bureau Software Quality Measurement & Improvement (SQMI). SIG publiceerde echter een studie over software en onderhoud, waarbij het eigenlijk de eigen conclusies in het Cap-traject onderuit haalt. Dit punt werd door de advocaat van Berkleef in de zitting ingebracht als extra argument om de rechter te overtuigen een onafhankelijke deskundige aan te stellen.