Sinds vorige week is Google Bard ook in Nederland beschikbaar, een chatbot die met kunstmatige intelligentie vragen beantwoordt. Daarmee zal de Amerikaanse techreus opnieuw veel data van Nederlanders gaan verzamelen. Meer dan overheden doen.
Commerciële Amerikaanse bedrijven als Google, Meta en WhatsApp hebben inmiddels al meer informatie in handen over ons dan de Nederlandse overheid zelf. Zo kunnen ze met behulp van de verzamelde data infectieziektes beter voorspellen dan het RIVM. Ze kunnen verstoringen van de openbare orde sneller signaleren dan de lokale overheid, het openbaar vervoer efficiënter laten functioneren dan de NS of criminaliteit effectiever opsporen dan onze politie. Dat is indrukwekkend, maar ook zorgwekkend. Het risico bestaat dat de overheid hierdoor buitenspel wordt gezet, en daarmee de democratie.
Kloof
Regulering door de overheid lijkt een logische oplossing om deze kwestie aan te pakken. Maar de razendsnelle ontwikkeling van data science staat in schril contrast met de traagheid waarmee wetten tot stand komen. Nederlandse politici én gewone burgers die gebruikmaken van Google, Meta en andere bedrijven, moeten zich bewust worden van deze kloof. We moeten nadenken over hoe we onze samenleving willen vormgeven in een tijdperk waarin het concept privacy zoals we dat nu kennen niet meer bestaat.
Daarbij moeten we een balans vinden tussen het waarborgen van privacy en het omarmen van de voordelen die kunstmatige intelligentie en data-analyse bieden. Democratische waarden als veiligheid, vrije wil en het recht om fouten te maken mogen niet verloren gaan in deze ontwikkeling.
(Peter de Kock, professor Data Science, Crime & Safety Tilburg University en oprichter Pandora Intelligence)
