Omzetdaling ICT-dienstverleners versnelt zich

De ict-dienstverleners Atos, Capgemini, KPN Corporate Market, Logica, Ordina, hebben hun omzet in de Benelux in het eerste kwartaal van 2012 met gemiddeld 6,7 procent zien dalen. Het gaat hierbij om zogeheten organische omzetontwikkeling, groei door overnames is buiten beschouwing gelaten. Een kwartaal eerder lag dat cijfer nog op 6,1 procent. Dat berekent ict-marktonderzoeker Peter Vermeulen van Pb7 op basis van een analyse van de kwartaalcijfers.

Ict-dienstverlener Atos zag de omzet in de Benelux in het eerste kwartaal van 2012 met 5 procent dalen. Bij een stabiele ontwikkeling bij de outsourcingstak komt de daling vooral voor rekening van de takken Consulting en Systems Integration, met een omzet die 8 procent lager uitvalt. De groei van Atos als geheel kwam uit op 2 procent.

Branchegenoot Capgemini ziet in de Benelux de omzet in het eerste kwartaal met 8 procent terugvallen. Doordat het bedrijf hier geen grote outsourcingspraktijk heeft, is het gevoeliger voor economische tegenwind in vergelijking met Atos en KPN Corporate Market. Capgemini als geheel zag buiten de Benelux groei in alle geografische gebieden.

KPN Corporate Market boekte een omzetdaling in het eerste kwartaal van 7 procent. Het is de enige dienstverlener die de omzet fors zag terugvallen. De omvangrijke outsourcingsactiviteiten hebben de klappen niet kunnen opvangen die KPN kreeg bij de overheid en in de financiële sector. Hier stellen klanten grote investeringen in ict nog steeds uit, net als in het laatste kwartaal van 2011. Volgens marktonderzoeker Pb7 verliest KPN Corporate Market ook klanten door de veranderingen in het management, de organisatie en het merk.

Zwarte cijfers

Ict-dienstverlener Logica ziet de omzet in de Benelux in het eerste kwartaal met 6 procent dalen. Het bedrijf voert een ingrijpende reorganisatie door om nog dit jaar zwarte cijfers te schrijven. Het relatief goede resultaat is echter nog steeds te danken aan omzet uit het hr-outsourcingscontract met Ahold dat in het eerste kwartaal van 2011 werd gesloten, stelt Pb7.

Het beursgenoteerde Ordina zag de kwartaalomzet met 8 procent dalen. Het bedrijf had te kampen met het besluit van de belangrijke nieuwe klanten Nederlandse Spoorwegen en Schiphol die beide besloten de ict-uitgaven flink terug te schroeven. De gerealiseerde groei in outsourcing van 5 procent werd volledig teniet gedaan door de daling met 18 procent in consultancy en zakelijke dienstverlening (15 tot 20 procent).

Trends

Marktonderzoeker Pb7 ziet in de kwartaalcijfers een aantal opvallende ontwikkelingen. Zo keert outsourcing terug als een stevige financiële basis. Na het uitbreken van de kredietcrisis eind 2008 liet deze markt juist een sterke terugval in omzet zien doordat klanten opnieuw wilden onderhandelen over contracten, hun uitbesteding gedeeltelijk terugdraaiden of besloten deze te offshoren. De druk op langlopende uitbestedingscontracten is aanmerkelijk lager dan net na het uitbreken van de kredietcrisis, constateert Pb7. Tegelijkertijd leveren nieuw afgesloten contracten de eerste omzet op. De meeste ict-dienstverleners zien de omzet uit outsourcing stabiliseren of zelfs groeien. Voor de komende jaren wordt een verdere groei voorzien, zeker na de aankondiging van de uitbestedingsplannen van het ministerie van Defensie.

Aan de andere kant staan de inkomsten uit sterk cyclische diensten als consulting en uurtje-factuurtjewerkzaamheden onder zware druk, nu klanten alleen projecten met de hoogste prioriteit laten uitvoeren en creatieve oplossingen zoeken om buiten de dienstverleners om ict'ers aan te nemen, zoals het initiatief van de Nederlandse Spoorwegen die vooral rechtstreeks zaken willen doen met zzp'ers. Ook kijken klanten naar de mogelijkheden van payrolling en offshore- en nearshore-mogelijkheden. Hierdoor zal volgens Pb7 prijsdruk ontstaan en sommige dienstverleners zullen hun omzet met ruim vijftien procent zien terugvallen.

Als gevolg van de dalende omzet zullen ict-dienstverleners blijven reorganiseren om de personeelsaantallen af te stemmen op de vraag uit de markt. Daarnaast zoeken zij ook wegen om klanten te helpen efficiënter om te gaan met hun ict. Hierbij spelen cloud computing en mobility een belangrijke rol. Vooral private cloud-oplossingen zullen ten koste gaan van traditionele omzet die voorheen bij dienstverleners terecht zou komen.

Lichte groei

Pb7 stelt zijn eerdere optimisme over de ontwikkelingen in de ict-markt op basis van deze analyse naar beneden bij. Het voorspelde eerder een lichte omzetgroei, op basis van een sterke vraag in december 2011, een afname van de druk op tarieven en een groeiend optimisme over de economische ontwikkeling.

Inmiddels is duidelijk geworden dat het optimisme uit december niet langer gerechtvaardigd is. De val van het kabinet heeft tot gevolg dat overheidsopdrachten opnieuw zullen worden uitgesteld. Klanten zullen moeten besparen, ict zal daarbij een rol spelen. Pb7 voorspelt een stabiele ontwikkeling van de outsourcingsmarkt en een bescheiden terugval in consulting en systeemintegratie.